Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑΣ

Πώς έχει διασπαστεί η Ευρώπη εξαιτίας της προσφυγικής κρίσης -Φράχτες και συνοριακοί έλεγχοι [χάρτης]

 

Ρούλα Βλασσοπούλου
Συγκρούσεις στα σύνορα της Ελλάδας με την ΠΓΔΜ, με τους πρόσφυγες να αντιδρούν στον «εγκλωβισμό» τους,
 φωτιές στη «Ζούγκλα» του Καλαί, όταν οι γαλλικές αρχές αποφάσισαν να κατεδαφίσουν μέρος του προσφυγικού καταυλισμού.

Ετσι ξεκίνησε η εβδομάδα και αυτά είναι μόνο τα τελευταία σημάδια του χάους που έχει προκληθεί,
καθώς η Ευρώπη πασχίζει να ανταποκριθεί στη μαζικότερη μετακίνηση ανθρώπων από τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο.

Ηδη, η κρίση αυτή έχει διασπάσει την Ευρώπη. Οπως φαίνεται και στον χάρτη που δημοσίευσε το Business Insider,
 ήδη έχουν επανέλθει σε πολλά σημεία «προσωρινοί» συνοριακοί έλεγχοι, στη θεωρητικά ελεύθερη ζώνη μετακίνησης της Σένγκεν, από τη στιγμή που κορυφώθηκαν οι προσφυγικές ροές.




Περισσότεροι από 130.000 πρόσφυγες έχουν ήδη φτάσει στις ευρωπαϊκές ακτές φέτος, σύμφωνα με στοιχεία της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, ενώ 410 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην προσπάθεια να διασχίσουν το Αιγαίο. Μόνο τον φετινό Ιανουάριο, 66.233 άνθρωποι πέρασαν στην Ευρώπη διά θαλάσσης, ενώ τον ίδιο μήνα του 2015 το είχαν πράξει μόλις 5.550.
Εξαιτίας του τεράστιου αριθμού των προσφύγων, οι εντάσεις μεταξύ ηγετών της ΕΕ έχουν αυξηθεί και σταδιακά διαβρώνεται η ζώνη Σένγκεν. Συνοριακοί έλεγχοι και φράχτες έχουν επιστρατευθεί σε διάφορα σημεία της Ευρώπης, με κάποιες χώρες να λαμβάνουν ξεχωριστά μέτρα για να περιορίσουν τις προσφυγικές ροές.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο, η Γερμανία ανακοίνωσε- προκαλώντας έκπληξη- ότι θα επαναφέρει τους συνοριακούς ελέγχους με την Αυστρία. Την επόμενη ημέρα, η Βιέννη ανακοίνωσε ότι θα πράξει το ίδιο στα σύνορά της με τη Σλοβενία, ενώ ένα μήνα αργότερα γνωστοποίησε ότι προχωρά σε κατασκευή φράχτη στα σύνορα. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που συνέβαινε κάτι τέτοιο για δύο χώρες που βρίσκονται αμφότερες στη Σένγκεν.
Το «ντόμινο» συνεχίστηκε. Επίσης τον Οκτώβριο, η Σλοβακία επέβαλε συνοριακούς ελέγχους με την Ουγγαρία. Ενα μήνα αργότερα η Νορβηγία- μέλος της Σένγκεν αλλά όχι της ΕΕ- εισήγαγε συνοριακούς ελέγχους σε πολυσύχναστα περάσματα μεταξύ της χώρας και της Σουηδίας, για να περιορίσει τους πρόσφυγες που έρχονταν από εκεί. Επίσης, ανακοίνωσε ότι σε όλα τα πλοία που έφταναν από τη Σουηδία, τη Δανία και τη Γερμανία θα γίνεται έλεγχος.
Η Σουηδία, που μαζί με τη Γερμανία έχει δεχθεί τους περισσότερους πρόσφυγες στην Ευρώπη, είναι γνωστή για τις γενναιόδωρες παροχές της στους μετανάστες. Ομως, στις αρχές Ιανουαρίου αποφάσισε να επιβάλει συνοριακούς ελέγχους με τη Δανία, για να αποτρέπει τους μετανάστες που ήθελαν να περάσουν στη χώρα. Μόλις μερικές ώρες αργότερα, η Δανία ανακοίνωσε παρόμοια μέτρα, για τα σύνορά της με τη Γερμανία. Ελεγχοι που υποτίθεται ότι θα διαρκούσαν για 10 ημέρες, αλλά την προηγούμενη εβδομάδα η Δανία ανακοίνωσε την παράτασή τους έως τις 4 Μαρτίου.
Παρόμοιες αποφάσεις έλαβαν και οι χώρες της βαλκανικής οδού, την οποία ακολουθούν εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες. Η Ουγγαρία, αντίθετη με την έλευσή τους στην Ευρώπη, ξεκίνησε από νωρίς να φτιάχνει φράχτες. Τον Σεπτέμβριο το έκανε στα σύνορα με τη Σερβία, τον επόμενο μήνα έκανε το ίδιο στα σύνορα με την Κροατία, στέλνοντας τις ροές από τη Σερβία στην Κροατία και τη Σλοβενία.
Οι αντιδράσεις ήταν και πάλι άμεσες. Η Σλοβενία αποφάσισε να χτίσει φράχτη στα σύνορα με την Κροατία. Και βέβαια, η ΠΓΔΜ είναι από τις χώρες που επέβαλαν κάποιους από τους πιο αυστηρούς όρους εισόδου στη χώρα, με αποτέλεσμα να εγκλωβιστούν περισσότεροι από 20.000 πρόσφυγες στην Ελλάδα. Τόσο η ΠΓΔΜ όσο και η Σερβία δεν επιτρέπει πλέον τη διέλευση σε Αφγανούς, ενώ πιο αυστηροί έλεγχοι γίνονται και σε Σύρους και Ιρακινούς.
Η τελευταία χώρα που ανακοίνωσε ότι θα επαναφέρει τους συνοριακούς ελέγχους ήταν το Βέλγιο, στα σύνορα με τη Γαλλία, καθώς φοβάται ότι θα κατευθυνθούν εκεί οι πρόσφυγες μετά από την εκκένωση του μισού καταυλισμού που υπάρχει στο Καλαί.
Η Ανγκελα Μέρκελ μπορεί να δήλωσε την Κυριακή ότι δεν πρέπει η Ευρώπη να αφήσει την Ελλάδα να βυθιστεί στο χάος, κλείνοντας σύνορα, αλλά δεν μπορεί να πείσει πολλούς. Μόλις το περασμένο Σαββατοκύριακο ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Ορμπάν έδωσε εντολή για την κατασκευή φράχτη στα σύνορα με τη Ρουμανία.