Σάββατο 23 Φεβρουαρίου 2013

ΑΙΤΝΑ

Φαντασμαγορική απεικόνιση της Αίτνας

Δημοσιευμένη  εικόνα

Μια εντυπωσιακή φωτογραφία από την πρόσφατη δραστηριότητα της Αίτνας έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Το ηφαίστειο, αφού «σιγόβραζε» επί δέκα μήνες, εξερράγη τελικά στις 19 Φεβρουαρίου. Την πρώτη έκρηξη ακολούθησαν άλλες δυο μέσα στις επόμενες 36 ώρες.
Το Advanced Land Imager (ALI) του δορυφόρου Earth Observing-1 της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας «απαθανάτισε» το σκηνικό περίπου τρεις ώρες μετά το τέλος του πρώτου ηφαιστειακού παροξυσμού: όλα τα σημάδια του είναι ορατά στην εικόνα, η οποία χρησιμοποιεί «ψυχεδελικά», όπως τα χαρακτήρισαν ορισμένοι, χρώματα για να τα χαρτογραφήσει.

Δημοσιευμένη  εικόνα

Δημοσιευμένη  εικόνα
Ρεαλιστική απεικόνιση του ηφαιστείου

Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Γεωφυσικής και Ηφαιστειολογίας της Ιταλίας, κάθε παροξυσμός της Αίτνας συνοδεύθηκε από εκπομπές λάβας, πυροκλαστικών υλικών, λαχάρ (ή λασπορευμάτων) και νέφους στάχτης. Τα χρώματα στη φωτογραφία της NASA δεν είναι φυσικά, αφού οι εικόνες συλλαμβάνονται από το ALI σε διάφορα μήκη κύματος του υπερύθρου, του εγγύς του υπερύθρου και του πράσινου φωτός. Πέραν όμως του ότι προσφέρουν ένα εντυπωσιακό «καλλιτεχνικό» αποτέλεσμα απεικονίζουν με σαφήνεια την κατάσταση: η φρέσκια λάβα εμφανίζεται με φωτεινό κόκκινο, το χιόνι με γαλαζοπράσινο, τα νέφη από σταγονίδια νερού (και όχι από πάγο) με λευκό, τα δάση και η βλάστηση με πράσινο. Οι περιοχές με σκούρο γκρίζο αντιστοιχούν σε στερεοποιημένη λάβα ηλικίας 30 ως 350 ετών.

Η Αίτνα βρίσκεται στην Σικελία, στα βορειανατολικά του νησιού, βορειότερα από την πόλη Κατάνη. Η Αίτνα είναι το πιο υψηλό ενεργό ηφαίστειο της Ευρώπης, με υψόμετρο 3.295 μέτρα και φαίνεται από το πέλαγος να ατμίζει πάντα επιβλητικά. Στην Αίτνα λέει η παράδοση ήταν κατά τους μυθικούς χρόνους, το εργαστήριο του Ήφαιστου, και εκεί έμεναν οι Κύκλωπες που μας περιγράφει η Οδύσσεια. Τόσο μεγάλη εντύπωση είχε κάνει το ηφαίστειο αυτό στους αρχαίους Έλληνες! Η Αίτνα παρουσιάζει εκρήξεις κάθε τρία χρόνια.

Το 1950- 51 σε μία μεγάλη έκρηξη που κράτησε 372 μέρες, το ηφαίστειο άφησε έναν κρατήρα με πλάτος 800 μέτρα και η λάβα κατάστρεψε μερικά χωριά στις πλαγιές του βουνού. Αλλά ξανά, τον Απρίλιο του 1956, έγινε μία μεγαλύτερη έκρηξη που κράτησε τρεις μέρες συνέχεια. Οι φλόγες του κρατήρα φτάσανε τα 300 και 400 μέτρα σε ύψος και γίνονταν εκρήξεις κάθε δευτερόλεπτο. Οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι από τον κρατήρα βγήκαν ένα εκατομμύριο κυβικά μέτρα λάβας, που κατακλύσανε τις πλαγιές του βουνού σχεδόν μέχρι κάτω.

Καινούριοι κρατήρες δημιουργήθηκαν και ο κεντρικός κρατήρας ψήλωσε κατά 32 μέτρα από τα καινούρια στρώματα λάβας που πέρασαν από πάνω του. Έτσι, επειδή το ηφαίστειο είναι ενεργό, δεν είναι δυνατόν να περιγράψει κανείς την κορυφή του και τον κρατήρα.

Θεωρείται, μετά το Kilauea στη Χαβάη, το δεύτερο πιο ενεργό, δηλαδή παραγωγικό ηφαίστειο στη γη. Κατά κανόνα δύο μορφές εκρηκτικής δραστηριότητας συναντούμε στα Αίτνα:
1)Τις επίμονες εκρηκτικές , μερικές φορές με μικρές εκπομπές λάβας, από έναν ή περισσότερους από τους τέσσερις κύριους κρατήρες της κορυφής, το Bocca Nova, Voragine (πρώην κεντρικός κρατήρας), βορειοανατολικός κρατήρας, και νοτιοανατολικός κρατήρας (ο τελευταίος δημιουργήθηκε το 1978).
2) Πλευρικές εκρήξεις, με υψηλότερα ποσοστά διάχυσης, είναι λιγότερο συχνές και προέρχονται από σχισμές που ανοίγουν στις πλαγιές του ηφαιστείου. Τέτοιες πλευρικές εκρήξεις, όπως οι πρόσφατες το 2001 και το 2002-03 συνήθως σχηματίζουν κώνους στάχτης, που διασπείρονται στις πλαγιές για εκατοντάδες μέτρα..

Αντίθετα με τη φοβερή εμφάνιση της κορυφής της, οι πλαγιές της Αίτνας είναι ωραιότατες και πυκνοφυτεμένες, γιατί η λάβα έχει κάνει το έδαφος υπερβολικά εύφορο. Υπάρχουν πολλά χωριά που οι κάτοικοί τους είναι κυρίως καλλιεργητές. Οι άνθρωποι αυτοί ζουν πάντα με το φόβο ότι το ηφαίστειο κάποτε θα ξυπνήσει ξανά και θα καταστρέψει τα πάντα. Ο δρόμος ανεβαίνει μέχρι τα 1900 μέτρα υψόμετρο και στα 2943 μέτρα βρίσκεται παρατηρητήριο, που παρακολουθεί συνέχεια τη δραστηριότητα του ηφαιστείου για να προειδοποιήσει τους κατοίκους σε περίπτωση κινδύνου και για διάφορες επιστημονικές παρατηρήσεις.




Πηγή: tovima.gr / livepedia.gr /earthobservatory.nasa.gov / volcanodiscovery.com

ΑΥΓΑ